Rehabilitacja
Rehabilitacja jest to kompleksowe, zespołowe działanie i postępowanie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych fizycznie i intelektualnie. Inaczej mówiąc, jest procesem wykształcenia i przywrócenia sprawności człowieka, który tego potrzebuje.
Odpowiednio stosowane ćwiczenia mają zasadniczy wpływ na zakres ruchów w stawach,
a w przypadku jego ograniczenia zwiększają zakres ruchu w stawie, zwiększają sprężystość i elastyczność torebki stawowej i więzadeł. Ruch jest również warunkiem prawidłowego uwapnienia kości, bezruch natomiast doprowadza do odwapnienia układu kostnego, do zaburzeń w jego ukrwieniu i do bolesności. W przypadku niedowładów i porażeń ćwiczenia mogą przywrócić czynność mięśni i poprawić ich siłę, utrzymują również prawidłową długość i elastyczność mięśni. Ćwiczenia właściwie dozowane zwiększają wydolność i sprawność układu krążenia i oddechowego.
Rehabilitacja lecznicza składa się z kinezyterapii, fizykoterapii, hydroterapii i masaż.
Sala do kinezyterapii wyposażona jest w specjalistyczny sprzęt : UGUL, drabinki, materace, bieżnie, szyna z balanserem do nauki chodu, ergometry rowerowe, rotory elektroniczne, orbitrek, stepper, stół terapeutyczny, fotel do ćwiczeń oporowych, lustro korekcyjne.
Sala do gimnastyki leczniczej oraz zabaw dla dzieci wyposażona jest w: suchy basen z kulkami, materace, łóżko wodne, wałki, kliny, poduszki, tablice do ćwiczeń manualnych, piłki terapeutyczne, deski balansujące, beczkę sensoryczną, deskę rotacyjną oraz materiały pomocnicze (układanki, zabawki itp.)
W skład kinezyterapii wchodzą:
- Ćwiczenia bierne, redresyjne
Ruch prowadzony jest siłą zewnętrzną, bez czynnego udziału chorego w celu niedopuszczenia lub zlikwidowania przykurczów, torebki stawowej, mięśni i ścięgien.
- Ćwiczenia czynne
Polegają na pokonaniu siły grawitacji aktywizowanej części ciała, przy wykorzystaniu przez chorego siły własnych mięśni bez pomocy terapeuty.
- Ćwiczenia czynne w odciążeniu
Ćwiczenia te polegają na samodzielnym wykonywaniu ruchów w stawach przy odciążeniu ćwiczonego odcinka ciała.
- Ćwiczenia czynne z oporem
Ćwiczenia czynne z oporem są to ćwiczenia wykonywane samodzielnie przez pacjenta przeciwko oporowi zewnętrznemu, tzn. innemu niż opór stawiany przez ciężar ciała.
- Ćwiczenia oddechowe
Są to powtarzane cykle oddechowe (wdech- wydech) zwiększające pojemność życiową płuc i ogólną wydolność organizmu.
- Ćwiczenia koordynacji ruchowej i równowagi
Mają na celu polepszenie automatycznych reakcji organizmu, które odpowiedzialne są za utrzymywanie równowagi oraz uzyskanie poprawy płynności i koordynacji ruchów.
- Gimnastyka korekcyjna
Polega na korygowaniu istniejących zaburzeń statyki ciała, doprowadzeniu jej (o ile jest to możliwe) do stanu prawidłowego i niedopuszczania do powstawania wad postawy.
- Ćwiczenia sprawności manualnej
Polegają na wykonywaniu ćwiczeń poprawiających zdolność wykonywania ruchów precyzyjnych i manipulacyjnych.
- Nauka lokomocji
Nauka chodu zależy od uszkodzenia i istniejących deficytów. Stosowane ćwiczenia dążą do tego by w poszczególnych fazach chodu, ruch odbywał się we właściwych stawach i działały odpowiednie mięśnie. Przy zmianach nieodwracalnych konieczne jest zastosowanie mechanizmów zastępczych. W wielu przypadkach bywa to proces bardzo długotrwały.
- Gry i zabawy ruchowe
Mają dużą wartość jako ćwiczenia ruchowe w formie zorganizowanej, jako czynnik psychoterapeutyczny przez swój charakter emocjonalno- przyjemnościowy, jako czynnik wychowawczy rozwijający samodzielność, zaradność oraz umiejętność współpracy z drugimi osobami. W grach i zabawach wykonuje się wiele ruchów złożonych , z tym, że pewne czynności powtarzają się, co kształci i rozwija pamięć ruchową oraz pozwala na wypracowanie stereotypów ruchowych.
- Masaż leczniczy
Masaż jest doskonałą formą fizjoterapii u dzieci z nieprawidłowym rozwojem psychoruchowym, szczególnie jeśli występuje u nich zaburzenie poczucia ciała, nadwrażliwość dotykowa lub nadpobudliwość emocjonalna. Masaż lecznicy zalecany jest przede wszystkim w przypadku chorób kręgosłupa oraz narządów ruchu. Masaż wspomaga leczenie chorób układu krążenia, ośrodkowego układu nerwowego, nerwów obwodowych, układu oddechowego. Ma właściwości przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i rozluźniające. Przynosi również dobre rezultaty w przypadku pacjentów z hipotonią, hipertonią, porażeniem dziecięcym czy zespołem Downa, ponieważ (w zależności od potrzeby) może wspomóc zmniejszenie lub zwiększenie napięcia mięśniowego.
Fizykoterapia
Fizykoterapia to jedna z form fizjoterapii, która oddziałuje na organizm różnymi bodźcami fizycznymi: światłem, prądem elektrycznym, polem magnetycznym , ultradźwiękami, niską temperaturą. Te czynniki pobudzają procesy biologiczne w tkankach, dzięki czemu możliwe jest zlikwidowanie bólu, obrzęków, wysięków i stanów zapalnych. Fizykoterapię można stosować jako leczenie uzupełniające lub jako podstawową formę leczenia. Metoda ta może być także łączona z terapią lekami.
W naszym gabinecie fizykoterapii wykonujemy zabiegi:
- Sollux
- Kwarcówka
- Laser
- Viofor
- Pole magnetyczne
- Terapię energotonową
- Elektrostymulację
- Galwanizację
- Jonoforezę
- Diadynamik
- Prądy interferencyjne
- Prądy Traberta
- Prądy TENS
- Ultra dźwięki
- Głęboką oscylację – Hivamat 200
- Krioterapię
Hydroterapia
Hydroterapia nazywana wodolecznictwem to dział fizjoterapii, który wykorzystuje właściwości lecznicze wody. Wodę stosuje się w różnych postaciach, o różnej temperaturze i pod różnym ciśnieniem zarówno do zabiegów leczniczych jak i profilaktycznych. W zabiegach wodnych działa na chorego czynnik termiczny, hydrostatyczny i mechaniczny. Zabiegi te powodują rozluźnienie mięśni, przekrwienie tkanek, zwiększenie odpływu chłonki i dopływ krwi żylnej do serca.
W naszym ośrodku posiadamy :
- Wirówka do kończyn górnych
- Wirówka do kończyn dolnych
- Wanna do hydromasażu
- Mata do kąpieli perełkowej
Metody fizjoterapeutyczne
W pracy z naszymi podopiecznymi posługujemy się następującymi metodami:
Kinezjotaping
Metoda terapeutyczna polegająca na oklejaniu wybranych fragmentów ciała plastrami o specjalnej strukturze. Kinezjotaping skuteczny jest w terapii problemów stawowych i mięśniowych. Bazuje na kinezjologii i zdolnościach organizmu do samoleczenia. Oddziaływuje na mięśnie, powięzie, stawy, układ limfatyczny i nerwowy. Działanie kinezjotapingu polega na zmniejszeniu bólu mięśni i stawów, usuwaniu obrzęków limfatycznych, wspomaganiu pracy mięśni oraz korygowaniu niewłaściwej pozycji stawu.
Metoda NDT Bobath
Polega na neurorozwojowym wspomaganiu rozwoju dziecka. Analiza głównego problemu pacjenta jest bazą do oceny klinicznej, terapii i postępowania z osobami z uszkodzeniami motorycznymi, zmysłowymi, percepcyjnymi i poznawczymi w wyniku uszkodzenia centralnego układu nerwowego.
Aktywności pacjenta analizowane są w oparciu o zrozumienie funkcji (włączając jakość napięcia mięśniowego, wzorce postawy i ruchu) i ich wpływu na partycypowanie pacjenta w życiu codziennym.
Funkcja powinna być rozwijana we właściwym kontekście – odpowiednia dla wieku dziecka. Terapeuta pomaga w funkcji w najlepszy możliwy sposób neutralizując niepożądane zmiany napięcia, umożliwiając wykonywanie ruchów. Prowadząc terapię dąży do najlepszej jakości funkcji. Podstawy Koncepcji NDT – Bobath pozostają niezmienne, postrzegane są zgodnie z aktualną wiedzą i zaadaptowane są do struktury ICF. Postępowanie w Koncepcji NDT – Bobath polega na spójności diagnostyczno – terapeutycznej. Diagnoza powinna określić najistotniejsze problemy zdrowotne i rozwojowe dziecka na dzień dzisiejszy i na przyszłość.
Głównym celem Koncepcji NDT – Bobath jest zmiana jakości życia pacjenta poprzez rozwiązywanie jego problemów ruchowych, problemów komunikacji, uczestnictwa w życiu grupy rówieśniczej, we współpracy z różnymi specjalistami wchodzącymi w skład leczącego zespołu z uwzględnieniem stanowiska opiekunów dziecka.
Integracja Sensoryczna (SI)
Zaliczana jest do metod neurorozwojowych, oddziałujących na rozwijający się układ nerwowy. Jest to rejestrowanie, organizacja, selekcja, przetwarzanie informacji odbierany przez układy zmysłów z własnego ciała i środowiska zewnętrznego oraz reagowanie na nie w sposób, dający możliwość wpływania na otoczenie, modyfikowania go i adaptowania do własnych potrzeb. Przetwarzanie informacji sensorycznej odbywa się na różnych poziomach układu nerwowego, a wynikiem scalania wrażeń zmysłowych jest odpowiedź adaptacyjna. Istotą stosowanych ćwiczeń jest dostarczenie odpowiedniej ilości bodźców z różnych układów zmysłów ( zmysłu dotyku, czucia głębokiego i przedsionkowego) w sposób, który ma poprawić ich scalanie i spowodować odpowiednią reakcję. Jest to terapia ruchowa w której odpowiedni bodziec zmysłowy powoduje odpowiedź motoryczną. Nie uczymy dziecka konkretnych czynności, których nie potrafi wykonać, lecz poprawiamy integrację sensoryczną, co wzmacnia procesy przebiegające w centralnym układzie nerwowym leżące u podstaw kształtowania umiejętności motorycznych.
Metoda PNF
PNF jest koncepcją posiadającą własną filozofię i zasady pracy z pacjentem. Podstawowym celem terapii jest praca nad funkcją, której chory potrzebuje. Siła mięśni, zakres ruchu - to, co jest ważne w tradycyjnym postępowaniu terapeutycznym, jest tylko środkiem do uzyskania celu jakim jest funkcja. Koncepcja ta zaleca postrzeganie chorego w sposób całościowy, wykorzystując do terapii silne i zdrowe regiony ciała. Umożliwia to pełne wykorzystanie rezerw tkwiących w organizmie, motywuje do dalszego działania, a co najważniejsze zapewnia bezbolesną pracę, bez traumatyzujących psychicznie i fizycznie doznań. Chory powinien być partnerem fizjoterapeuty, określającym zakres i granice działania. To on ustala cele terapii. Terapeuta ma w tym wypadku rolę doradczą. Dzięki takiemu podejściu chory nawet z dużą dysfunkcją zachowuje dobrą motywację i jest pozytywnie nastawiony do współpracy z terapeutą.
Metoda TheraSuit
Metoda TheraSuit służy do leczenia dla dzieci z Porażeniem Mózgowym . Jest ona zindywidualizowanym intensywnym program rehabilitacyjnym mającym na celu rozwój siły i funkcji (niezależności w codziennych czynnościach – czworakowanie, chodzenie, samoobsługa). W terapii wykorzystywane są: kostium rehabilitacyjny TheraSuit.
- Metoda służy do zwalczania negatywnych efektów braku ruchu, obniżonej siły mięśniowej i sprawności fizycznej.
- Metoda ta powstała jako alternatywa do innych mniej efektywnych metod terapii.
- Jednym z głównych podstaw tej metody jest teoria rozwoju i treningu siły oraz powysiłkowych zmian fizjologicznych i morfo-funkcjonalnych
- Organizm niepełnosprawnego dziecka jest w czasie ćwiczeń traktowany jak pełnosprawna osoba.
- Metoda TheraSuit jest nowoczesną metodą ćwiczeń w fizykoterapii wykorzystującą wiedzę z zakresu fizjologii treningu i fizjologii wysiłku sportowego.
- Specjalnie przygotowany strukturalnie program pozwala na przyśpieszenie rozwoju motorycznego indywidualnego pacjenta.
Wychowanie fizyczne i zajęcia sportowe
W Ośrodku zajęcia wychowania fizycznego prowadzone są w zespołach edukacyjno – terapeutycznych z uczniami z umiarkowaną, znaczną niepełnosprawnością intelektualną i sprzężeniami.
Głównym celem zajęć ruchowych w naszej placówce jest wdrażanie ucznia do całożyciowej aktywności ruchowej oraz uczestnictwa w szeroko rozumianej kulturze fizycznej. Możliwe jest to poprzez wykształcenie trwałych nawyków prozdrowotnych , utrzymujących się po ukończeniu edukacji szkolnej. W związku ze specyficznymi cechami fizycznymi oraz potrzebami osób niepełnosprawnych zwraca się szczególną uwagę na realizację następujących zadań; kształcenie koordynacji wzrokowo- ruchowej, rozwijanie pamięci ruchowej, praca nad wyrabianiem poczucia równowagi, wykształcanie i utrwalanie nawyku czystości, sprawnej samoobsługi, higieny i porządku, zajęcia korekcyjne, w których zmierza się do korygowania wad, poprawiania układu krążenia, oddechowego, zwiększenia procesów przemiany materii.
Podczas zajęć sportowych wykorzystywane są różne przyrządy i przybory: rowery trzykołowe, drabinki, ławeczki, materace, stół do ping ponga, laski, szarfy, chusty, tunele, woreczki, pachołki, liny, skakanki, ringo, piłki.