Wczesne wspomaganie rozwoju to kompleksowa, wielospecjalistyczna i ciągła pomoc dzieciom z różnymi niepełnosprawnościami w wieku od 0 do rozpoczęcia nauki w klasie pierwszej sześcioletniej szkoły podstawowej w celu stymulowania ich rozwoju.

Zajęcia mogą być prowadzone w grupach 2-3 osobowych z udziałem rodziców.
Mogą one być organizowane m.in. w poradni psychologiczno-pedagogicznej, przedszkolu integracyjnym, przedszkolu ogólnodostępnym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, ośrodku rehabilitacyjno-edukacyjno-wychowawczym, a w uzasadnionych przypadkach, w szczególności z dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia, mogą być prowadzone także w domu rodzinnym.
Skierowanie dziecka na zajęcia wczesnego wspomagania wydaje organ prowadzący placówkę na podstawie wniosku rodziców i opinii wydanej przez instytucję stwierdzającą konieczność prowadzenia takich zajęć.

Zakres wczesnego wspomagania rozwoju dziecka może dotyczyć:

• rozwoju motorycznego, stymulacji polisensorycznej, rozwoju mowy i języka, orientacji i poruszania się w przestrzeni, usprawniania widzenia i słuchu, umiejętności samoobsługi i funkcjonowania w środowisku
• pomocy w stosunku do rodziców: wsparcia w procesie pełnej akceptacji niepełnosprawnego dziecka, rozpoznawania jego zachowań i ich odpowiedniej interpretacji oraz prawidłowej reakcji na nie, instruktażu i poradnictwa w zakresie działań rewalidacyjnych, informowania o potrzebie wyposażenia dziecka w niezbędny sprzęt, pomoce i inne przedmioty
  Zajęcia wczesnego wspomagania prowadzą nauczyciele posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka i specjaliści ( psycholog, logopeda, rehabilitant, pedagog, surdopedagog, oligofrenopedagog, inni.) Pracę zespołu koordynuje dyrektor placówki, przy której zespół został zorganizowany.
  Nauczyciele i specjaliści w oparciu o przygotowany na podstawie diagnozy program pracy rewalidacyjnej realizują zajęcia oraz we współpracy z innymi specjalistami(audiologiem, okulistą, pediatrą) przeprowadzają modyfikację programu.
• poznawanie i rozumienie siebie i świata
• nabywanie umiejętności poprzez działania
• odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej i budowanie systemu wartości

Opracowując indywidualny program terapeutyczny dziecka objętego wczesnym wspomaganiem należy pamiętać o takim skonstruowaniu programu, aby mógł on być realizowany wg wytycznych zawartych w opinii wydanej przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną oraz zaświadczenie lekarskie i informacje zdobyte w trakcie wywiadu z rodzicami, lekarzem prowadzącym oraz wspólnym konstruowaniu programu z rodzicami, prawnymi opiekunami dziecka, za ich zgodą i pisemnym potwierdzeniem na realizację i o tym, że rodzina to pełnoprawny i aktywny partner specjalistów w realizacji wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.
Planując nadzór pedagogiczny należy zwrócić szczególną uwagę na działania zespołu wczesnego wspomagania rozwoju związane ze wsparciem rodziny w zaakceptowaniu niepełnosprawności dziecka, ponieważ akceptacja dziecka niepełnosprawnego przez rodzinę jest szansą na jego lepszy rozwój, wzmacnianiem więzi emocjonalnej pomiędzy dzieckiem a poszczególnymi członkami rodziny, motywowaniem rodziny do realizacji, uczestnictwa i kontynuacji warunkach domowych indywidualnego programu wczesnego wspomagania.
Bardzo ważnym elementem pomocy dla rodziny są grupy wsparcia, czyli dzielenie się rodziców obserwacjami, doświadczeniami, wzajemną pomocą, wspieranie w rozwiązywaniu problemów. Praca z rodziną musi być systematyczna i prowadzona na bieżąco.

Zespół wczesnego wspomagania powinien pamiętać o udzielaniu pomocy i fachowego wsparcia rodzinom małych dzieci niepełnosprawnych, nauczaniu rodziny postępowania z dzieckiem, systematycznego stymulowania rozwoju dziecka niepełnosprawnego.

Jeśli zauważymy u własnych dzieci jakieś nieprawidłowości, jeśli mamy jakieś wątpliwości co do rozwoju umysłowego, rozwoju mowy, należy skontaktować się z najbliższą poradnią psychologiczno-pedagogiczną. Tam uzyskamy poradę, diagnozę, a także opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju i skorzystamy z pomocy, która przyczyni się do pełniejszego i szczęśliwego rozwoju dziecka.

Bibliografia:
Rozporządzenie M.E.N.i S. z dnia 4 kwiecień 2005r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci.
(red.) B. Cytowska, B. Winczura: Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków 2006.

Opracowała A. Krzemińska